Niejednokrotnie stojąc przed regałem ze szczoteczkami do zębów zastanawiamy się czym się różnią od siebie i która jest dla nas odpowiednia. Czym się więc kierować przy zakupie nowej szczoteczki? Czym różni się szczoteczka klasyczna (manualna) od elektrycznej? Zacznijmy od klasyki.
Przede wszystkim prawidłowo dobrana szczoteczka manualna powinna posiadać kilka cech:
- Rączka szczoteczki powinna być na tyle długa, abyśmy mogli chwycić ją całą dłonią. Przy czym kciuk powinien podtrzymywać rączkę i być wysunięty w kierunku włosia.
- Kiedy widzimy napis, z naturalnych produktów mamy nadzieję, że jest to najlepsze. Z reguły się nie mylimy, ale szczoteczki są wyjątkiem. Włosie powinno być syntetyczne najlepiej nylonowe. Dlaczego? Ponieważ nie chłonie wody oraz jest twardsze od naturalnego!
- Aby zapewnić prawidłowe osuszanie szczoteczki należy zwrócić też uwagę na rozstawienie włosia. Między jego pęczkami powinna znajdować się wolna przestrzeń dla swobodnego spływu wody.
- Samo włosie powinno też, być prawidłowo opracowane. Należy unikać ostrych końców włosia, które może ranić dziąsła a wybierać te których końcówki są zaokrąglone i idealnie wypolerowane.
- Ilość włosia też ma znaczenie. Obecnie zalecane jest, alby szczoteczka miało dużą ilość włosia w jednym rzędzie, najlepiej około 10.
- Główka od szczoteczki dla osoby dorosłej powinna wynosić około 2,3 - 3 cm, zaś dla dzieci 1,8 -2cm.
Mając szczoteczkę w ręce w oczy rzucą nam się jeszcze dwa detale. Niektóre szczoteczki między włosiem, umieszczone mają gumowe kielichy. Służą one do polerowania powierzchni zębów. Drugą sprawą jest spodnia część główki. Dość często możemy znaleźć tam miękką, aczkolwiek chropowatą powierzchnię. Służy ona do oczyszczenia języka. Pamiętajmy w jamie ustnej nie znajdują się tylko zęby! Musimy dbać również o czystość języka, dziąseł i błon śluzowych.
Tyle widzimy mając w ręce opakowaną szczoteczkę do zębów. Teraz zwróćmy uwagę co jest napisane na niej. Standardowo szczoteczki dzielimy na trzy grupy. Miękkie (soft), średnie (medium) i twarde (hard). Czym kierować się przy wyborze twardości? Przede wszystkim, tym co polecił na ostatniej wizycie lekarz dentysta. Poza tym możemy przyjąć umowny podział zastosowania szczoteczek. Miękkie przeznaczone są najczęściej dla dzieci oraz osób z chorobami przyzębia lub po zabiegach chirurgicznych. Średnie to tak zwany typ uniwersalny. Zalecone są przeciętnemu pacjentowi z dobrą kondycją dziąseł i tkanek przyzębia. Pozostała nam twarda. Obecnie jej stosowanie zalecane jest tylko w wyjątkowych sytuacjach ze względu na fakt, iż nieprawidłowa technika szczotkowani czy zbyt duży nacisk przy tej twardości szczotki może doprowadzić do ranienia dziąseł, chorób przyzębia czy powstawaniu ubytków nie próchnicowego pochodzenia. Przeznaczona jest ona dla osób z bardzo twardym szkliwem, idealną techniką szczotkowania, zdrowym przyzębiem oraz palaczy czy osobą, które spożywają bardzo duża ilość kawy czy herbaty. Nie jest to jednak szczoteczka do codziennego użytku.
Obecnie na rynku jest też duża grupa szczoteczek specjalnych. Zaliczamy do niej: szczoteczki do protez, szczoteczki do oczyszczania implantów, szczoteczki do aparatów ortodontycznych, szczoteczki z amortyzacją, które redukują siłę nacisku czy takie które z czasem bledną i dają znać właścicielowi, że najwyższy czas na wymianę, szczoteczki międzyzębowe beleczkowe służące do oczyszczanie szerokich przestrzeni międzyzębowych w chorobach przyzębia czy jednopęczkowe do oczyszczania zamków ortodontycznych czy przestrzeni między przęsłem a błoną śluzową oraz wiele, wiele innych.
Drugą dużą i różnorodną grupą są szczoteczki elektryczne. Dzielą się one na mniejsze podgrupy szczoteczki elektryczne o ruchach posuwisto zwrotnych (tłokowych) lub wibrujących (rotacyjnych) oraz soniczne, wytwarzające fale dźwiękowe, które rozchodzą się w ślinie i wodzie wytwarzając bąbelki docierające do trudno dostępnych miejsc.
Którą szczoteczkę więc wybrać? Należy pamiętać, że w utrzymaniu prawidłowej higieny jamy ustnej mniejsze znaczenia ma czym, a większe jak myjemy zęby. Badania jednak wykazały, że najbardziej skuteczne są szczoteczki elektryczne wykonujące ruchy rotacyjne (obrotowe, posiadają one okrągłą główkę). Przewagą szczoteczek elektrycznych jest fakt, iż nie wymagają one specjalnych metod użytkowania, aby skutecznie usuwać płytkę nazębną. Są one też bezpieczniejsze dla szkliwa gdyż mają mniejszą ścieralność niż szczoteczki manualne. I tak, są one droższe w zakupie, ale raz kupiona szczoteczka służy nam przez lata, oczywiście z wymienianymi końcówkami co 2 -3 miesiące.
- Z.Jańczuk, U.Kaczmarek, M.Lipski; „Stomatologia zachowawcza z endodoncją. Zarys kliniczny.” PZWL, Warszawa 2015, s. 162-165.
- R.Górska, T.Konopka; „Periodontologia współczesna” ,Med Tour Press International Sp. z o.o., Otwock 2013, s. 201 -205.
- D. Piątkowska; „ Kariologia współczesna. Postępowanie kliniczne”, Med. Tour Press International Sp. zo.o. 2009, s. 108 -117.
