Prawidłowa higiena protez zębowych jest kluczowa nie tylko dla utrzymania ich estetyki i funkcjonalności, ale również dla zdrowia jamy ustnej. Niewłaściwie czyszczone protezy mogą prowadzić do gromadzenia się bakterii, powstawania stanów zapalnych dziąseł, a także nieprzyjemnego zapachu z ust. W artykule omówimy, jak właściwie dbać o protezy, jakie narzędzia i preparaty są do tego potrzebne oraz jak prawidłowo przechowywać protezy zębowe, aby unikać uszkodzeń.
Narzędzia do mycia protez zębowych
Codzienna higiena protez zębowych wymaga odpowiednich narzędzi. Tradycyjne szczoteczki do zębów nie zawsze są najlepszym wyborem do czyszczenia protez, dlatego warto zainwestować w specjalistyczne akcesoria:
- Szczoteczka do protez – jest to szczoteczka o sztywniejszym włosiu niż tradycyjna szczoteczka do zębów, z dwoma różnymi powierzchniami czyszczącymi. Szersza część szczoteczki pozwala dokładnie wyczyścić większe powierzchnie protezy, natomiast mniejsza część, o bardziej spiczastym kształcie, ułatwia czyszczenie trudniej dostępnych miejsc.
- Pojemnik do przechowywania protez zębowych – jest to specjalny pojemnik, w którym można bezpiecznie przechowywać protezę w czasie gdy nie jest ona użytkowana, np. w nocy. Powinien być zamykany, aby zabezpieczyć protezę przed kurzem, ale jednocześnie posiadać drobne otwory, aby uzupełnienie protetyczne było wentylowane a dzięki temu suche. Gdy proteza zostanie zamknięta w szczelnym pudełku, wilgoć w środku może powodować nieprzyjemny zapach protezy, wynikający z namnażania się bakterii w idealnym dla nich środowisku.
- Irygator – nie jest niezbędny, ale przydatny dla osób noszących częściowe protezy; irygator (specjalne urządzenie do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych za pomocą strumienia wody) może pomóc w usuwaniu resztek pokarmu, które mogą osadzać się w miejscach, gdzie proteza styka się z naturalnymi zębami.
Preparaty do czyszczenia protez
Protezy nie powinny być czyszczone przy użyciu zwykłej pasty do zębów, ponieważ zawiera ona drobinki ścierające, które mogą zarysować delikatną powierzchnię protezy. Zatem czym czyścić protezy zębowe? Zamiast pasty do zębów należy stosować specjalne preparaty, które zapewnią skuteczne czyszczenie, nie uszkadzając protezy:
- Płyny i tabletki czyszczące – tabletki rozpuszczalne w wodzie, w której moczy się protezę, zawierają aktywne składniki bakteriobójcze i rozpuszczające osady. Takie roztwory usuwają zanieczyszczenia, resztki pokarmowe, płytkę bakteryjną oraz przebarwienia. Tabletki do czyszczenia protez są dostępne w aptekach i sklepach stomatologicznych.
- Żele do czyszczenia protez – są to łagodne preparaty przeznaczone do codziennego szczotkowania protez. Ich formuła pozwala dokładnie oczyścić protezę bez ryzyka zarysowania materiału.
- Antybakteryjne płyny do płukania protez – pomagają w dezynfekcji protez, eliminując bakterie odpowiedzialne za powstawanie nieprzyjemnego zapachu i mogące prowadzić do infekcji w jamie ustnej.
Jak prawidłowo myć protezy zębowe?
Codzienne czyszczenie protez jest niezbędne, aby uniknąć gromadzenia się osadów i bakterii. Oto kilka zasad dotyczących higieny protez:
- Czyść protezę przynajmniej raz dziennie – najlepiej wieczorem, przed snem. Zdejmij protezę i szczotkuj ją pod bieżącą wodą z użyciem szczoteczki do protez oraz dedykowanego preparatu (takiego jak np. żel lub pasta do protezy zębowej). Upewnij się, że wszystkie powierzchnie protezy są dokładnie oczyszczone, łącznie z miejscami, które stykają się z dziąsłami. Usuwaj protezę na noc – pozostawienie protezy w jamie ustnej na całą noc może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak stany zapalne dziąseł. Po wieczornym czyszczeniu, przechowuj protezę w suchych warunkach, najlepiej w dedykowanym pojemniku do przechowywania protez. Regularnie płucz protezę – po każdym posiłku warto opłukać protezę pod bieżącą wodą, aby usunąć resztki pokarmu, które mogą się osadzać na jej powierzchni. To prosty sposób na zapobieganie powstawaniu nieprzyjemnych zapachów oraz namnażaniu się bakterii.
Jak przechowywać protezą zębową, aby unikać uszkodzeń?
Prawidłowe przechowywanie protezy zębowej jest równie ważne, co ich regularne czyszczenie.
- Przechowuj protezę w specjalnym pojemniku – protezy powinny być przechowywane w suchym środowisku, aby zapobiec powstawaniu nieprzyjemnego zapachu spowodowanego wilgocią.
- Uważaj na upadki – protezy są delikatne i mogą łatwo ulec uszkodzeniu w wyniku upadku. Najczęstszym z nich jest upadek protezy na wykafelkowaną podłogę łazienki, gdzie podczas mycia protezy przypadkowo wypadają z rąk na ziemię.
- Nie zostawiaj protezy w przypadkowych miejscach – aby uniknąć sytuacji, w której proteza może ulec przypadkowemu uszkodzeniu lub zgubieniu, zawsze odkładaj ją do pojemnika przeznaczonego specjalnie do przechowywania protez. Przechowywanie jej na nocnym stoliku, w torebce czy w kieszeni może prowadzić do jej złamania lub deformacji.
Protezy zębowe - co jeszcze warto o nich wiedzieć?
- Kontrole stomatologiczne – regularne wizyty u stomatologa są kluczowe dla osób noszących protezy. Nawet jeśli proteza wydaje się w dobrym stanie, co najmniej raz w roku warto odwiedzić stomatologa, aby sprawdzić stan protezy oraz tkanek jamy ustnej. Z czasem dziąsła i kości mogą zmieniać swój kształt, co może wymagać ponownego dopasowania lub wymiany protezy.
- Wymieniaj protezy regularnie - obecne zalecenia mówią o wymianie protez po około 5 latach. Pomimo tego, że proteza nadal może wyglądać dobrze oraz spełniać swoje funkcje i być zadowalająca dla jej posiadacza, wymianę zaleca się ze względu na zużycie tworzywa akrylowego niewidocznego dla nas gołym okiem.
- Unikaj domowych metod naprawy protez – w przypadku uszkodzenia protezy nie próbuj jej naprawiać samodzielnie, np. za pomocą kleju, pilnika, podgrzewania palnikiem. Samodzielna naprawa protez zębowych może prowadzić do jeszcze większych uszkodzeń i jest niebezpieczne dla zdrowia. Zawsze skonsultuj się z dentystą, który profesjonalnie naprawi protezę.
Podsumowanie
Prawidłowa higiena i przechowywanie protez zębowych są kluczowe dla ich trwałości oraz zdrowia jamy ustnej. Codzienne czyszczenie za pomocą dedykowanych narzędzi i preparatów pozwala utrzymać protezę w idealnym stanie, zapobiegając gromadzeniu się bakterii oraz osadów. Przechowywanie protezy w odpowiednich warunkach, takich jak suche środowisko oraz unikanie upadków, pomaga chronić ją przed uszkodzeniami. Regularne kontrole stomatologiczne uzupełniają całościowy plan dbania o zdrowie jamy ustnej i prawidłowe funkcjonowanie protez.