Jednym z najczęstszych schorzeń jamy ustnej w wieku dziecięcym jest próchnica zębów. Pomimo częstego występowania tej przypadłości i zwiększającej się świadomości na ten temat, właściwą higienę jamy ustnej rozpoczyna się dopiero w starszym wieku. Niestety, powstałe zmiany mogą być nieodwracalne i wymagać specjalistycznych zabiegów stomatologicznych. W tym artykule przedstawiamy sprawdzone sposoby na profilaktykę próchnicy u dzieci.
Próchnica u dzieci
Próchnica - temat znany już od wielu lat, jednak nadal w wielu obszarach ignorowany. Na początku należy jednak uświadomić, że jest to choroba twardych tkanek zęba. O negatywnych skutkach wystąpienia próchnicy odkreślamy w artykule: Próchnica zębów - wróg nr 1.
Pojawienie się próchnicy na zębach to sytuacja, w której wymagana jest dokładna diagnostyka i jak najszybsze podjęcie leczenia dentystycznego - zwłaszcza w młodym wieku. Dzięki wykryciu ognisk próchnicy na wczesnym etapie rozwoju można w skuteczny sposób odwrócić proces demineralizacji szkliwa. Diagnostyka pozwala również zapobiec uszkodzeniom głębszych partii zębów. Na kondycję i zdrowie jamy ustnej ma wpływ również odpowiednia profilaktyka próchnicy u dzieci. .
Zapobieganie próchnicy zębów u dzieci
Mała plamka na zębie, delikatne przebarwienia, zmiany pojawiające się na dziąsłach - wielu rodziców nie zwraca uwagi na takie sytuacje lub bagatelizuje tego typu problemy. Zaniedbanie stanu jamy ustnej dziecka może mieć jednak wiele przykrych konsekwencji w przyszłości - zarówno jeśli chodzi o zęby mleczne, jak i stałe. Wszelkie zmiany w obrębie jamy ustnej powinny być konsultowane ze stomatologiem. W myśl zasady, że lepiej zapobiegać niż leczyć, w ramach profilaktyki próchnicy u dzieci należy zwrócić uwagę na kilka czynników - między innymi higienę jamy ustnej oraz odpowiednią dietę.
Higiena jamy ustnej przeciw próchnicy
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że o higienę jamy ustnej dzieci należy dbać już od pierwszych chwil życia maluszka - zarówno w sytuacji, gdy jest karmione piersią, jak i przy karmieniu butelką. Niemowlę powinno mieć przemywane dziąsła gazikiem lub wacikiem nasączonym przegotowaną wodą bądź wywarem z rumianku.
Podobnie należy postępować w przypadku wyżynania się pierwszych ząbków. Do masowania dziąseł, które nie tylko pobudza krążenie, ale również uśmierza ból, należy stosować miękkie oraz gumowe szczoteczki przeznaczone specjalnie dla niemowląt.
Dziecko zaczyna myć ząbki w wieku 3-4 lat. Wtedy potrafi już wypluwać pastę oraz płukać jamę ustną wodą, dlatego już wtedy warto wybierać pasty do zębów dla dzieci z dodatkiem fluoru, który zapobiega próchnicy. Ważne, by od najmłodszych lat wykształcić w dziecku nawyk mycia zębów przynajmniej dwa razy dziennie - rano, po śniadaniu oraz wieczorem, po kolacji. Istotne jest jednak to, by kontrolować czynność mycia zębów przez dziecko, gdyż może robić to niedokładnie. Towarzystwo rodzica pozwoli utrwalić malcowi dobry nawyk mycia zębów. Rodzice powinni uczyć swoje dzieci, szczotkować zęby zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz - dokładnie, powoli i minimum kilka minut dziennie. Nie można przy tym zapomnieć również o oczyszczaniu języka, na którym zbierają się bakterie mogące powodować nieprzyjemny zapach z ust.
Szczotkowanie zębów przez dzieci w 6 krokach
Dorośli, dając przykład dzieciom, powinni zachęcać najmłodszych do dbania o stan jamy ustnej każdego dnia. Mycie zębów wcale nie musi być nudnym zajęciem! Warto urozmaicać ten czas, trzymając się ściśle 6 kroków do prawidłowego czyszczenia jamy ustnej:
- Wypłukanie ust wodą.
- Nałożenie pasty na szczoteczkę.
- Szczotkowanie zewnętrznych i wewnętrznych zębów ruchami okrężnymi lub wymiatającymi.
- Wyczyszczenie języka ruchami wymiatania.
- Wypluć pastę i wypłukać jamę ustną wodą lub płynem stomatologicznym.
- Umycie szczoteczki wodą.
Dieta a próchnica zębów u dzieci
Bakterie próchnicze żywią się cukrem - glukozą, fruktozą lub sacharozą. Słodycze to główny sprzymierzeniec tej choroby. Choć dzieci je uwielbiają, nie powinny spożywać ich w nadmiernych ilościach. Nie tylko cukry w słodyczach przyczyniają się do powstawania próchnicy. To również węglowodany oczyszczone, takie jak biały cukier, mąka czy produkty przetworzone.
- Wyeliminowanie cukru z diety.
- Zastąpienie kolorowych napojów wodą.
- Rezygnacja z przetworzonej żywności.
- Zrezygnowanie z produktów z zawartością konserwantów.
Wiele razy zdarza się, że dziecko pije kolorowe i gazowane napoje, na przekąskę je ciasteczka, chipsy, lizaka lub cukierki, a przed snem pije mleko lub kakao. Te wszystkie codzienne czynności mogą doprowadzić do powstawania próchnicy zębów u dzieci. Zapobieganie występowania tej poważnej, a niestety lekceważonej choroby, polega na wybieraniu zdrowszych zamienników popularnych przekąsek, słodyczy i napojów. Po umyciu zębów, przed snem, należy podawać dziecku wyłącznie wodę.
Właściwy poziom składników mineralnych i odżywczych, odpowiednia dawka witamin, racjonalne dawkowanie cukrów i stała konsystencja pożywienia to czynniki, które mogą w skuteczny sposób zapobiegać powstawaniu oraz rozwojowi próchnicy zębów u dzieci. Jesteśmy pewni, że każde dziecko będzie wdzięczne swoim rodzicom za wyrobienie dobrych nawyków, właściwą higienę jamy ustnej oraz dietę, która wpływa na życie i zdrowie malców - nie tylko teraz, ale także w przyszłości.
Wizyta dziecka u stomatologia
Profilaktyka próchnicy u dzieci obejmuje często także zabiegi stomatologii estetycznej:
- lakierowanie zębów - zabieg polegający na pokryciu zębów lakierem fluorowym - czynność wykonuje się 2 razy w roku;
- lakowanie zębów - specjalny zabieg dentystyczny przeznaczony dla dzieci, w ramach którego uszczelnia się bruzdy i zagłębienia w zębach.
Wizyta dziecka w gabinecie dentystycznym nie musi wiązać się jednak z przeprowadzaniem specjalistycznych zabiegów. Profilaktyka próchnicy zębów u dzieci to również dbałość o regularne wizyty kontrolne u stomatologa dziecięcego. W trakcie takich wizyt można zdecydować się na usuwanie kamienia nazębnego. Dorośli powinni zachęcać dzieci do zapobiegania powstawania takich chorób, ponieważ łatwiej jest stosować się do wyżej wymienionych porad niż leczyć poważne uszkodzenia zębów.
