"Bąbel" na dziąśle u dziecka - to może być przetoka zębowa!

Próchnica u dzieci, szczególnie w zębach mlecznych, jest częstym problemem, który może prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak przetoka w jamie ustnej. Przetoka zębowa to stan zapalny, który może być bardzo niepokojący dla rodziców, ale na szczęście są pewne sposoby, aby poradzić sobie z tym problemem, jeśli zostanie on odpowiednio zdiagnozowany i leczony. Wyjaśnijmy, czym jest przetoka w jamie ustnej, jak powstaje, jak ją rozpoznać oraz jakie kroki należy podjąć, aby zadbać o zdrowie dziecka.

Sprawdź naszą ofertę

Co to jest przetoka w jamie ustnej?

Przetoka to mały kanalik lub otwór, który powstaje między ogniskiem infekcji a powierzchnią skóry lub błony śluzowej (dziąsła). Przez rodziców lub dzieci najczęściej opisywana jest jako “bąbel” na dziąśle. W jamie ustnej przetoka często jest wynikiem zaawansowanej próchnicy zęba, u dzieci najczęściej mlecznego. Nieleczona prowadzi do obumarcia zęba, w konsekwencji powstania ropnego stanu zapalnego. Przetoka na dziąśle pojawia się, gdy ropa zgromadzona w okolicach wierzchołka korzenia zęba nie może wydostać inną drogą np. przez kieszonkę dziąsłową, i znajduje inną drogę, przebijając się przez tkanki w okolicy wierzchołka.

Jak wygląda przetoka ropna w jamie ustnej?

Przetoka w jamie ustnej może wyglądać jak mały, czerwony lub białawy guzek na dziąśle lub w innych okolicach błony śluzowej. Zwykle znajduje się w pobliżu chorego zęba, a często przy jego szczycie, w okolicy korzenia. Czasami można zauważyć, że z przetoki wydobywa się ropa lub surowiczy płyn. U niektórych dzieci przetoka może przypominać niewielką krostkę na dziąśle, a naciskanie jej może wywołać niewielki wyciek ropy.

Chociaż przetoka ropna może przynieść chwilową ulgę w bólu dziecku, ponieważ uwalnia nagromadzoną ropę, nie oznacza to, że problem został rozwiązany. Jest to sygnał, że infekcja wciąż istnieje i wymaga leczenia stomatologicznego dziecięcego.

Przyczyny powstania przetoki w zębie mlecznym

Najczęstszą przyczyną powstania przetoki w jamie ustnej u dzieci jest zaawansowana próchnica zębów mlecznych. Próchnica zębów mlecznych rozwija się szybciej niż u dorosłych, ponieważ struktura tych zębów jest różna od zębów stałych, co czyni je bardziej podatnymi na uszkodzenia bakteryjne.

Jeśli próchnica nie jest leczona na wczesnym etapie, może doprowadzić do zapalenia miazgi zęba, a w dalszym etapie do zapalenia tkanek otaczających korzenie zęba, czyli zapalenia okołowierzchołkowego. Infekcja może następnie rozprzestrzeniać się na okoliczne tkanki, tworząc ropień, który prowadzi do powstania przetoki zębowej.

Oto główne przyczyny powstawania przetoki w jamie ustnej dziecka:

• Zaawansowana próchnica – zniszczony próchnicowo ząb, którego miazga została zakażona bakteriami.
• Zapalenie miazgi – które prowadzi do martwicy tkanek wewnątrz zęba.
• Zapalenie okołowierzchołkowe – infekcja rozprzestrzeniająca się na tkanki otaczające korzeń zęba.

Objawy przetoki na dziąśle i towarzyszące dolegliwości

Oprócz widocznej przetoki, mogą występować inne objawy świadczące o infekcji w jamie ustnej, takie jak:

• Ból zęba lub dziąseł (choć w niektórych przypadkach przetoka może przynieść chwilową ulgę poprzez uwolnienie ropy).
• Obrzęk dziąseł w okolicy chorego zęba.
• Zaczerwienienie i tkliwość dziąseł.
• Gorączka (rzadziej, ale możliwa w przypadku poważniejszych stanów zapalnych).
• Nieprzyjemny zapach z ust.
• Zmieniony kolor zęba, który może świadczyć o obumarciu zęba.

Leczenie przetoki spowodowanej próchnicą zęba mlecznego

1. Usunięcie przyczyny zakażenia – leczenie endodontyczne (kanałowe) lub ekstrakcja zęba.
2. Antybiotykoterapia – W przypadku zaawansowanej infekcji stomatolog może zalecić antybiotyk, aby zahamować rozwój bakterii i zwalczyć infekcję. To jednak jedynie leczenie wspomagające; samo podanie antybiotyków bez usunięcia zęba lub leczenia kanałowego nie rozwiąże problemu.
3. Drenaż ropnia – Przetoka jest wynikiem ropnia, stomatolog może przeprowadzić drenaż w celu usunięcia nagromadzonej ropy i złagodzenia objawów. Drenaż przynosi natychmiastową ulgę, ale nie zastępuje leczenia źródła zakażenia.
4. Ekstrakcja zęba – W przypadku, gdy ząb mleczny jest zbyt uszkodzony, by go uratować, stomatolog może zdecydować się na jego usunięcie. Usunięcie zęba pozwala na szybkie wyeliminowanie źródła infekcji i zapobiega dalszym komplikacjom.

Jak rodzice mogą rozpoznać przetokę u dziecka?

Rozpoznanie przetoki przez rodziców może być trudne, ponieważ na początku może ona nie dawać wyraźnych objawów bólowych. Warto zwracać uwagę na następujące zmiany w jamie ustnej dziecka:

• Nietypowe zmiany na dziąśle w postaci małych guzków lub pęcherzyków w okolicy zęba.
• Widoczne oznaki ropienia – biały, żółty lub zielonkawy płyn wydobywający się z dziąsła.
• Obrzęk dziąseł i zmieniony kolor błony śluzowej.

Jeśli rodzice zauważą którykolwiek z tych objawów, powinni niezwłocznie skonsultować się ze stomatologiem.

Profilaktyka przetok u dzieci

Najlepszym sposobem na zapobieganie przetokom zębów i innym powikłaniom próchnicy jest profilaktyka. Rodzice powinni:

• Regularnie kontrolować stan jamy ustnej dziecka u stomatologa (zalecane co 6 miesięcy).
• Uczyć dziecko prawidłowej higieny jamy ustnej, w tym codziennego mycia zębów pastą z fluorem i stosowania nici dentystycznej.
• Zwracać uwagę na dietę – ograniczanie spożycia cukru i produktów przetworzonych zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy.
• Stosować lakowanie zębów (szczególnie trzonowych), co chroni przed rozwojem próchnicy w bruzdach i zagłębieniach zębów.

Przetoka w jamie ustnej spowodowana próchnicą zęba mlecznego to poważny sygnał o istniejącym stanie zapalnym, który wymaga interwencji stomatologicznej. Rodzice powinni zwracać uwagę na wszelkie nietypowe zmiany w jamie ustnej dziecka, takie jak np. bąbel z ropą na dziąśle i jak najszybciej skonsultować się z dentystą w przypadku podejrzenia przetoki. Szybka diagnoza i leczenie mogą zapobiec poważnym powikłaniom oraz bólowi u dziecka, a regularne kontrole.