Większość z nas nie zna wszystkich kości naszej szczęki. Nie wiemy również, jak należy pielęgnować niektóre rany i jakie są konsekwencje złej higieny jamy ustnej. Jeśli nie będziemy w pełni stosować się do zaleceń stomatologa, możemy wywołać m.in. zapalenie wyrostka zębodołowego. Co to właściwie jest i jak to leczyć?
Czym jest wyrostek zębodołowy?
Wyrostek zębodołowy to część kości szczęki i żuchwy. To miejsce osadzenia zębów w łożach zębowych, które oddzielają kostne przegrody zębowe i (w przypadku zębów wielokorzeniowych) przegrody międzykorzeniowe. Jeśli utracimy ząb, wyrostek zębodołowy zmniejsza się czy nawet zanika.
Kości wyrostka zębodołowego to istotna część naszej jamy ustnej. To one odpowiadają za ułożenie zębów i ich stabilność. Stanowią również wyznacznik wysokości przy odbudowie kości w wymiarze pionowym. O zdrowie wyrostka zębodołowego należy więc dbać. Kiedy może dojść do zapalenia w tym miejscu?
Wyrostek zębodołowy po wyrwaniu zęba
Wyrostek zębodołowy w stanie zapalnym występuje najczęściej po ekstrakcji (wyrwaniu) zęba. Bezpośrednim powodem nie jest jednak sam zabieg. W miejscu, w którym znajdował się ząb przed ekstrakcją, tworzy się skrzep. Jest on niezbędny w procesie leczenia się rany. To właśnie jego brak jest przyczyną zapalenia zębodołu. Zakażenie po wyrwaniu zęba często spotykamy również pod nazwą „suchy zębodół”. Jakie są dolegliwości, które mu towarzyszą? Czy można mu zapobiec?
Zakażenie po wyrwaniu zęba − objawy
Najczęstsze konsekwencje, które niesie za sobą zapalenie zębodołu to połączenie uciążliwego bólu z pulsowaniem w miejscu ekstrakcji. To objaw, który pojawia się od dwóch do pięciu dni po dokonaniu zabiegu. Często wyrostek zębodołowy boli tak bardzo, że pacjent ma trudności z wykonywaniem codziennych czynności. Czasem nawet ból promieniuje w stronę ucha czy skroni.
Taki stan jamy ustnej często doprowadza do obrzęków, nieprzyjemnego zapachu czy powiększenia węzłów chłonnych. Decyzję o konsultacji podejmuje się zwykle w momencie, gdy ze względu na ranę pacjent skarży się na problemy z prawidłowym spożywaniem posiłku. Najlepiej jednak wybrać się do specjalisty po zauważeniu pierwszych widocznych zmian. Tego stanu nie da się pozbyć domowymi sposobami. Przy leczeniu preparatami, które przepisał lekarz, zapalenie może trwać aż kilkanaście dni.
Przyczyny powstania zapalenia w jamie ustnej
Co narusza skrzep, który wytwarza się po ekstrakcji? W zależności od sytuacji może to być wina braku stosowania się do zaleceń przez pacjenta lub nadmiernej aktywności plazminy. Co dzieje się w obu przypadkach?
Zakażony wyrostek zębodołowy przez działania pacjenta
Zabieg wyrwania zęba zawsze kończy się przekazaniem wiedzy na temat pielęgnacji danego miejsca. Lekarz wyjaśnia jak postępować z raną, by pacjenci mogli stosować odpowiednią higienę. Złamanie tych zasad może doprowadzić do wypłukania skrzepu. Żeby nie naruszyć wyrostka zębodołowego, należy:
- nie palić papierosów przez 72 godziny po zabiegu,
- nie szczotkować zębów w miejscu powstania skrzepu,
- nie pić ciepłych napoi przez parę pierwszych godzin,
- jeść posiłki łatwe do przeżucia,
- nie pić alkoholu,
- unikać wysiłku fizycznego,
- nie płukać jamy ustnej,
- nie pić przez słomkę,
- unikać wysokiej temperatury.
Zagrożenie zapaleniem wyrostka zębodołowego grozi nam również w przypadku, gdy zażywamy wybrane leki. To między innymi te zwężające naczynia krwionośne. Tak samo wpływają na nas choroby takie, jak cukrzyca, miażdżyca, choroby przyzębia czy słaba krzepliwość krwi.
Zakażony wyrostek zębodołowy przez nadmierną aktywność plazminy
Nadmierna aktywność fibrynolityczna plazminy może wpłynąć na rozpuszczenie skrzepu. Może zniknąć jedynie jego część lub nawet całość. Dzieje się to niezależnie od woli czy działania pacjenta.
Zapalenie wyrostka zębodołowego − jak leczyć?
Kuracja wyrostka zębodołowego jest powtarzalnym procesem. Plan leczenia obejmuje regularne odkażanie jamy ustnej, oczyszczanie, zastosowanie odpowiednich środków przeciwzapalnych i innych preparatów. Czasem rana zabezpieczana jest szwami. Takie czynności są powtarzane nawet do 10 dni i muszą być uzupełnione odpowiednią pielęgnacją. W ramach leczenia dane miejsce musi być traktowane delikatnie i czyszczone w domu.
Wyrostek zębodołowy w stanie zapalnym − jak zapobiegać?
Aby uniknąć stanu zapalnego, należy przede wszystkim wystrzegać się jego przyczyn. Musimy dbać o zęby i w pełni stosować się do zaleceń lekarza. Najczęściej popełniany błąd to wypłukiwanie skrzepu napojami − nie zapominajmy o tym.
Pamiętajmy jednak, że chirurgia stomatologiczna wciąż proponuje nam nowe rozwiązania, które wspierają działania profilaktyczne. Alternatywnie można zastosować na przykład żelową gąbkę hemostatyczną. W tym przypadku regeneracja zostaje znacznie przyspieszona. Wprowadzenie jej jest jednorazowe, a po kilku tygodniach materiał sam się wchłania. Inną stosowaną formą jest połączenie antybiotyków z żelem z chloroheksydyną.
Kiedy umówić się do stomatologa?
W celu zdrowotnym warto zwracać uwagę na objawy suchego zębodołu, by szybko wyleczyć stan zapalny. Oto lista powodów, które powinny skłonić nas do wizyty:
- uciążliwy ból, który pojawił się 2-5 dni od zabiegu i trwa minimum 2 dni,
- nieprzyjemny obrzęk,
- powiększenie węzłów chłonnych.
Powyższe objawy świadczą o tym, że dzieje się coś wykraczającego ponad normę skutków ekstrakcji zęba. W takich przypadkach należy ponownie skonsultować się ze stomatologiem.
FAQ:
Co to jest wyrostek zębodołowy?Wyrostek zębodołowy to element kości szczęki oraz żuchwy. To na nim osadzają się zęby w naszej szczęce. Odpowiada za ich ułożenie i stabilność.
Jak objawia się zapalenie zębodołu?Wyrostek zębodołowy po wyrwaniu zęba może zostać zakażony. Objawia się to uciążliwym bólem, obrzękiem, nieprzyjemnym zapachem czy powiększeniem węzłów chłonnych.
Jak leczyć wyrostek zębodołowy w stanie zapalnym?Proces leczenia polega na oczyszczeniu rany, odkażeniu i zastosowaniu środków przeciwzapalnych czy innych preparatów, w zależności od oceny lekarza. Niezwykle ważne jest utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej.