Zgorzel zęba jest potocznym określeniem martwicy miazgi zęba, która rozwija się wskutek zaawansowanej, nieleczonej próchnicy. Objawem, który skłania do wizyty u stomatologa, jest zazwyczaj silny, przeszywający ból. W sytuacji największego bólu, gdy pacjent nie pojawi się na wizycie u stomatologa, ząb może całkowicie obumrzeć i po pewnym czasie dolegliwości bólowe ustępują. Nie oznacza to jednak, że zniszczony ząb może pozostać w takim stanie w jamie ustnej. Pomimo, że jest martwy, konieczne jest podjęcie jego leczenia, ponieważ taki zepsuty ząb, jest ogniskiem siejącym, zatruwa organizm i może wywołać szereg konsekwencji zdrowotnych.
Czym jest zgorzel zęba?
Zgorzel to inaczej martwica miazgi zęba, czyli inaczej nerwów i naczyń w jego wnętrzu. Powstaje, gdy w miazdze toczą się procesy gnilne wywołane przez bakterie. Najczęściej bakterie dostające się do wnętrza zęba (komory) pochodzą z ubytku próchnicowego.
Jak powstaje zgorzel zęba?
Zgorzel w zębie ma swoje początki w niewłaściwej higienie. Resztki pokarmowe są dobrym środowiskiem do rozwoju bakterii, które powodują ubytki próchnicowe. Nieleczona próchnica pogłębia się, aż w końcu bakterie przedostają się do komory zęba. Tam dochodzi do obumarcia miazgi.
Wpływ niedostatecznej higieny jamy ustnej
Nieodpowiednia higiena jamy ustnej prowadzi do rozwoju próchnicy w wyniku osadzania bakterii na powierzchni zębów. Próchnicę można jednak wyleczyć - tutaj kluczową rolę odgrywa stomatologia zachowawcza, a więc regularne odwiedzanie gabinetu dentystycznego w celach profilaktyczno-leczniczych, tj. leczenie próchnicy, zabiegi higienizacyjne, fluoryzacja.
Przyczyny zgorzeli zęba
Główną przyczyną zgorzeli jest niewłaściwa higiena jamy ustnej. Czasami powstaje ona w wyniku nieprawidłowo przeprowadzonego leczenia stomatologicznego, podczas którego zaatakowany próchnicą ząb nie zostanie odpowiednio oczyszczony.
Jakie są objawy zgorzeli zęba?
Wiedząc, co to jest zgorzel zęba, łatwiej rozpoznać charakterystyczne objawy. U pacjentów najczęściej pojawia się ból samoistny tzn. taki który nie jest wywołany żadnym bodźcem (ciepłem, zimnem, nagryzaniem), pojawia się sam z siebie. Ząb ze zgorzelą miazgi może także zmienić swoją barwę. Dokładny obraz problemu można natomiast uzyskać dopiero podczas badania stomatologicznego.
Silny, pulsujący ból zęba
Ból występujący przy zgorzeli zęba jest silny, pulsujący i pojawia się nagle. Czasami może występować wyłącznie w nocy i dawać o sobie znać przy zmianie pozycji. Ból nie ustępuje samoistnie, choć można go czasowo zniwelować przy pomocy leków.
Inne objawy
Innym specyficznym objawem jest nieprzyjemny zapach z ust, który może poprzedzać wystąpienie dolegliwości bólowych. W zaawansowanym stadium, przy dużym bólu, pacjenci mają problemy z przyjmowaniem pokarmów, zwłaszcza z gryzieniem, ponieważ ból samoistny może być dodatkowo ulec nasileniu pod wpływem zmian temperatur czy żucia. Czasami towarzyszy temu podwyższona temperatura ciała. Innymi oddalonymi w czasie, ale także groźnymi powikłaniami są:
- zapalenie zatok,
- zapalenie serca,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Dlaczego zgorzel zęba jest poważnym problemem?
Zgorzel zęba utrudnia funkcjonowanie, jest poważnym problemem zdrowotnym. Martwy ząb ulega stopniowemu niszczeniu, traci swoją funkcję, jaką jest rozdrabnianie pokarmu, a także staje się nieestetyczny. Najważniejszym jest jednak, że pozostawiony martwy ząb w jamie ustnej może wywołać zagrażające zdrowiu i życiu powikłania, jakim jest np. przedostanie się bakterii do krwiobiegu, co może wywołać zaburzenia układu moczowego, krążenia, a w skrajnych przypadkach nawet sepsę.
Diagnostyka zgorzeli zęba
Diagnostyka zgorzeli zęba obejmuje wywiad z pacjentem, badania jamy ustnej oraz badania radiologiczne. Stomatolog już na podstawie badania klinicznego jest w stanie rozpoznać zgorzel zęba, jednak diagnostyka obrazowa może okazać się pomocna w określeniu jak głębokie i zaawansowane są zmiany. Podstawowym badaniem obrazowym jest RTG zęba, które często można wykonać w gabinecie.
Jak leczyć zgorzel zęba?
Zgorzel miazgi leczy się poprzez wykonanie leczenia kanałowego zęba. Polega ono na usunięciu zainfekowanej miazgi i oczyszczeniu kanałów korzeniowych. Następnie dentysta wypełnia je specjalnym materiałem. Ząb można natomiast odbudować za pomocą standardowego wypełnienia lub korony.
Alternatywne metody - resekcja korzenia i hemisekcja
Resekcja korzenia i hemisekcja wykonywane są, gdy leczenie kanałowe nie przynosi oczekiwanych efektów, tzn. gdy pomimo prawidłowo przeprowadzonego leczenia kanałowego nie dojdzie do całkowitego zlikwidowania stanu zapalnego. Zabiegi te są ostatnią szansą na utrzymanie zdrowego zęba. W przypadku resekcji procedura chirurgiczna obejmuje usunięcie części korzenia i zmian okołowierzchołkowych (torbieli w okolicy wierzchołka korzenia) powstałych na skutek stanu zapalnego. Natomiast hemisekcja polega na pionowym podziale zęba i usunięciu części, w której znajdują się patologiczne zmiany.
Wyleczenie zęba ze zgorzeli miazgi jest niezwykle ważne dla zachowania zdrowia jamy ustnej i ogólnego zdrowia organizmu. Zgorzel miazgi to zaawansowane stadium infekcji zęba, które może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak ropnie, infekcje tkanek okołowierzchołkowych, a nawet sepsa, jeśli bakterie przedostaną się do krwiobiegu. Nieleczona zgorzel może również powodować intensywny ból, obniżenie jakości życia oraz ryzyko utraty zęba. Szybkie leczenie, najczęściej za pomocą terapii kanałowej, pozwala usunąć źródło infekcji, przywrócić funkcjonalność zęba i zapobiec dalszym komplikacjom.
