Zdrowe dziąsła u niemowlaka mają kolor różowy. Czasami jednak, punktowo lub na całej długości, stają się białe. Przyczyn może być wiele - począwszy od ząbkowania, na infekcji jamy ustnej skończywszy. Białe dziąsła nie zawsze są powodem do niepokoju, ale jeśli towarzyszą im dodatkowe objawy, warto wybrać się z maluszkiem na pierwszą wizytę do stomatologa.
Przyczyny białych dziąseł u niemowlaka
Dziąsła u niemowląt są pod stałą obserwacją rodziców, dlatego zmiana koloru na biały budzi lęk i niepokój, a często jest też powodem odbycia pierwszej w życiu maluszka wizyty u stomatologa. Przyczyn zmiany koloru dziąseł jest wiele, dlatego ważne są dodatkowe objawy, które mogą mu towarzyszyć.
Białe dziąsła jako symptom ząbkowania
W okolicach 6. miesiąca życia rozpoczyna się ząbkowanie. Białe dziąsła u niemowlaka najczęściej wskazują, że lada dzień w jamie ustnej pojawi się nowy ząbek. Choć mleczaki nie są jeszcze widoczne, zbliżają się do powierzchni dziąseł, wywołując jej napięcie. Słabsze ukrwienie wpływa natomiast na zmianę koloru z różowego na biały.
Białe dziąsła a pleśniawka
Białe dziąsła u niemowlaka mogą wskazywać na występowanie pleśniawek. Przypominają one grudki twarożku i na ogół obejmują nie tylko dziąsła, ale też język i policzki. Pleśniawki wywołują ból, dlatego maluszek najczęściej odmawia jedzenia, jest płaczliwy i ma trudności z zasypianiem.
Infekcja grzybicza jako przyczyna białych dziąseł
Infekcja grzybicza jamy ustnej wywołana jest przez drożdżaki. Najczęściej jej przyczyną jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej, ale występuje też u małych pacjentów przyjmujących antybiotyki. Poza białym nalotem obejmującym całą jamę ustną charakterystycznym objawem jest nieprzyjemny zapach z ust.
Inne przyczyny białych dziąseł u niemowlaka
Rozpoznanie przyczyny białych dziąseł jest kluczowe celem podjęcia ewentualnego leczenia. Rodzice na ogół sprawdzają, jak wyglądają dziąsła przy ząbkowaniu. Zdjęcia dostępne są w internecie, zatem nawet samodzielne rozpoznanie tego stanu nie powinno być trudne. Pleśniawki i infekcje grzybicze dają natomiast inne, charakterystyczne objawy. Białe, opuchnięte dziąsła u niemowlaka mogą jednak okazać się problemem o znacznie bardziej złożonym podłożu.
Niedobory immunologiczne i ich wpływ na dziąsła
Pierwotny niedobór odporności (PID) charakteryzuje się nieprawidłowym działaniem układu immunologicznego. Hamuje reakcje obronne organizmu, który nie jest w stanie zwalczać infekcji. Badania wykazały, że dzieci z PID są bardziej narażone na występowanie chorób przyzębia, ze względu na brak naturalnej ochrony przed mikrobiotą jamy ustnej. Niedobory odporność, pierwotne lub nabyte, to problem natury nie tylko stomatologicznej, dlatego konieczne jest podjęcie kompleksowego leczenia.
Zaburzenia mikroflory jamy ustnej
Mikrobiom jamy ustnej tworzą zarówno mikroflora (mikroorganizmy), jak i środowisko, w której żyje. Prawidłowe funkcjonowanie mikrobiomu chroni przed stanami zapalnymi. Zaburzenia w tym aspekcie najczęściej spowodowane są:
- brakiem odpowiedniej higieny,
- występowaniem chorób ogólnoustrojowych,
- zaburzeniami pracy układu immunologicznego,
- przyjmowaniem antybiotyków.
Niedobory witamin i niedożywienie
Niedobory witamin i minerałów zwiększają ryzyko występowania stanów zapalnych dziąseł i owrzodzeń jamy ustnej, występujących pod postacią białych plam. U niemowląt niedobory występują rzadko i najczęściej są przyczyną innych chorób, dlatego wymagają wizyty u lekarza pediatry, który przeprowadzi właściwą diagnostykę.
Leczenie białych dziąseł u niemowlaka
Rodzice, którzy zauważyli u swoich pociech objawy ząbkowania - białe dziąsła u niemowlaka - na ogół nie mają powodu do niepokoju. Warto pomóc dziecku, stosując preparaty dostępne w aptece. Jeśli zmiany w jamie ustnej nie są charakterystyczne dla ząbkowania, należy udać się do specjalisty. Stomatolog dziecięcy dokładnie je obejrzy, a następnie zaproponuje leczenie.
Metody leczenia pleśniawek
Pleśniawki leczymy za pomocą sprayów lub preparatów w formie żelu, które można kupić bez recepty. Stomatolog może też zalecić stosowanie leków przeciwgrzybiczych w postaci zawiesin lub płynów do pędzlowania jamy ustnej. U niemowląt i małych dzieci zwykle stosuje się nystatynę.
Leczenie grzybicy jamy ustnej
Lekiem pierwszego rzutu w leczeniu grzybicy jamy ustnej jest nystatyna. W przypadku zaawansowanych zmian stomatolog może zalecić przyjmowanie preparatów doustnych. Bardzo ważna jest prawidłowa higiena jamy ustnej, która u niemowląt sprowadza się do przepłukiwania jej po każdym posiłku oraz regularnej pielęgnacji dziąseł.
Rola diety w zdrowiu jamy ustnej
Dieta odgrywa kluczową rolę w zachowaniu prawidłowego mikrobiomu jamy ustnej. U niemowląt niedobory pokarmowe występują rzadko, ponieważ zarówno mleko matki, jak i modyfikowane dostarcza im odpowiednią porcję składników odżywczych. Problem może pojawić się w późniejszym okresie, zwłaszcza w przypadku niemowląt wybiórczych pokarmowo. W diecie powinny znaleźć się przede wszystkim: wapń, witamina D, witamina C, witamina A, fosfor.
