Urazy zębów powstają w różnych okolicznościach, jednak najczęściej powstają wskutek urazu mechanicznego. W takiej sytuacji najlepiej udać się do stomatologa, aby zapobiec dalszym powikłaniom i zadbać o zdrowie oraz estetykę uśmiechu.
Najczęstszy uraz - złamanie zęba
Najczęstszą przyczyną złamania zęba są urazy mechaniczne, które mogą mieć miejsce przy pracy, uprawianiu sportu czy nawet podczas zwykłego, przypadkowego upadku. Zła dieta i błędy w codziennej higienie jamy ustnej obniżają wytrzymałość mechaniczną zębów i prowadzą do powstania ubytków próchnicowych. Dlatego też złamanie zęba również może powstać w wyniku próchnicy. Istotną rolę w zapobieganiu próchnicy odgrywa stomatologia zachowawcza. Złamanie zęba może także nastąpić wskutek bruksizmu.
Ryzyko złamania zęba u zdrowych i martwych zębów
Zęby martwe są w większym stopniu narażone na złamanie. Wskutek obumarcia miazgi tracą ukrwienie i odżywienie, co osłabia ich strukturę. Problem ten może jednak dotyczyć również zębów zdrowych, jeśli dojdzie do urazu mechanicznego.
Objawy i skutki złamanego zęba
Złamany ząb stosunkowo łatwo dostrzec. W jamie ustnej obserwujemy ubytek, który może dotyczyć niewielkiego elementu lub znacznej części zęba. Czasem poza naocznym, widocznym bezpośrednio w jamie ustnej urazem dochodzą też dodatkowe objawy takie jak ból czy krwawienie, których charakter i obfitość zależy w dużej mierze od rodzaju złamania.
Ból i inne objawy złamania zęba
Ból najczęściej występuje przy gryzieniu, jednak może on nabrać także stałego, pulsującego charakteru. Pacjenci, którzy nie odczuwają dużych i wyraźnych dolegliwości bólowych, skarżą się na nadwrażliwość w obszarze złamania.
Estetyczne problemy związane ze złamanym zębem
Czasami złamanie zęba nie wiąże się z dolegliwością bólową, jest przede wszystkim defektem natury estetycznej. Ukruszony ząb, zwłaszcza jeśli zlokalizowany jest w przednim odcinku uzębienia, może powodować dyskomfort z powodu złego wyglądu, co znacznie wpływa pewność siebie w rozmowach.
Co zrobić w przypadku złamanego zęba?
Ukruszony ząb wymaga pilnej wizyty u stomatologa, najlepiej jeszcze w tym samym dniu. Nigdy nie działajmy na własną rękę - klejenie zęba lub jakiekolwiek inne czynności mogą raczej zaszkodzić zdrowiu naszych zębów, niż pomóc.
Dlaczego wizyta u stomatologa jest niezbędna?
Stomatolog przede wszystkim ocenia stopień ubytku tkanek twardych zęba. Z niewielkim poradzi sobie już na pierwszej wizycie, inne mogą wymagać nieco więcej pracy. W przypadku złamania zęba z odsłonięciem miazgi (nerwów i naczyń wewnątrz zęba) wcześnie podjęte działania zapobiegną rozwojowi stanu zapalnego, który jest niebezpieczny dla zachowania żywotności zęba. Sprawdź cennik usług stomatologicznych, a przekonasz się, że konsultacja u specjalisty nie jest droga, za to może uratować ząb.
Diagnoza złamania zęba - jakie metody są stosowane?
Jeśli ukruszeniu uległ mały element, stomatolog jest w stanie poradzić sobie bez wykonywania dodatkowych badań. Wykonuje badanie jamy ustnej, a następnie podejmuje decyzję w zakresie dalszego postępowania, którym najczęściej jest zabezpieczenie zęba preparatem z fluorem bądź odbudowanie go przy pomocy wypełnienia. Przy poważniejszych urazach konieczne jest wykonanie zdjęcia RTG.
Metody leczenia złamanego zęba
Istnieje kilka metod leczenia złamanego zęba, które dobiera się w zależności od stopnia utraty twardych tkanek zęba oraz tego czy doszło do odsłonięcia miazgi, czy też nie.
Wypełnienie kompozytem - kiedy jest możliwe?
Naprawa złamanego zęba przy pomocy kompozytu jest możliwa w przypadku niewielkich ubytków. Wykorzystuje się ją, gdy do utraty tkanek zęba doszło w szkliwie lub zębinie oraz nie doszło do obnażenia miazgi zęba, które zazwyczaj widoczne jest jako krwawienie "z wnętrza" zęba w miejscu urazu.
Leczenie kanałowe i odbudowa protetyczna
Jeśli doszło do dużego urazu ze znaczną utratą tkanek twardych i obnażeniem miazgi, konieczne może być leczenie kanałowe. W pierwszej kolejności przy obnażeniu miazgi podejmuje się próbę leczenia biologicznego zęba. W momencie gdy leczenie biologiczne nie poskutkuje, ząb nie będzie w stanie zregenerować się po urazie, konieczne staje się leczenie endodontyczne (kanałowe).
Reimplantacja i jej zastosowanie
Klasycznym rozwiązaniem przy urazie zęba jest stomatologia zachowawcza. Natomiast gdy dojdzie do całkowitego wybicia zęba - konieczna może okazać się replantacja zęba, czyli, ponowne umieszczenie wybitego zęba w zębodole. Replantacja wymaga szybkiej interwencji (najlepiej w ciągu 30–60 minut) i odpowiedniego przechowywania zęba (np. w mleku lub soli fizjologicznej) przed zabiegiem.
Zapobieganie złamaniom zębów
Wielu złamań zęba można uniknąć dzięki odpowiedniej profilaktyce. Dotyczy ona przede wszystkim dbania o zęby i unikania urazów, które mogą prowadzić do złamania.
Stosowanie ochraniaczy na zęby
Jeśli uprawiasz sporty, takie jak boks czy sztuki walki, zawsze zakładaj specjalne ochraniacze na zęby. Pomogą Ci uniknąć przykrych w skutkach urazów, stanowiąc odpowiednie zabezpieczenie.
Inne metody zapobiegania uszkodzeniom zębów
Przyczyną złamania zęba może być też bruksizm, dlatego osoby cierpiące na tę przypadłość powinny rozważyć terapię zmniejszającą napięcie mięśni żucia. Nie można zapomnieć także o profilaktyce zdrowia jamy ustnej, która dotyczy zarówno dbania o zęby, jak i przestrzegania zdrowej diety. Ekspozycja na cukry proste zwiększa ryzyko próchnicy, a ta w zaawansowanych przypadkach może prowadzić do złamania zęba.
